||Nirvana||

MTV neslinin çok sevdiği ve bağlandığı Nirvana 1988'de ABD'de kurulduğunda çekirdek kadrosu Kurt Cobain (20 Şubat 1967 - 5 Nisan 1994; gitar, seslendirme), Krist Novoselic (16 Mayıs 1965; bas gitar) ve Dave Grohl'dan (14 Ocak 1969; davul) oluşuyordu. Cobain "Grohl bizim altıncı davulcumuz gibi birşeydi" diye anlatıyordu, dağu yakası topluluğu "Dave Brammage"dan gelmişti, daha önce de "Scream"da çalışmıştı.

Onların asıl davulcuları Chad Channing idi, "Dinosaur Jr"ın J. Mascis ve "Mudhoney"den Dan Peters ile sürekli bir ortaklık söz konusuydu aynı zamanda... Seattle şirketi Sub Pop ile anlaşan üçlü ilk olarak 60'ların Danimarkalı topluluğu Shocking Blue tarafından kaydedilmiş "Love Buzz" ve "Big Cheese"in aralarında bulunduğu ilk 45'liklerini hazırladılar.

İkinci gitarist Jason Everman tümü topu topu 600 dolara mal olan "Bleach"tan hemen önce topluluğa katıldı, kapaktaki fotoğrafa rağmen kayıtlarda hiç rol almadı (Mindfunk, Soundgarden ve Skunk'a doğru ilerleyecekti). Bu çalışma Nirvana'nın ağır ezgilere hoş bir hava katabilme yeteneğini doğruluyordu, kısa zamanda da büyük bir tabu oldu. Ama Channing bir Avrupa turnesi sonrasında gruptan ayrıldı, yerini Dan Peters doldurdu.1990'ın tek ürünü "Sliver"da rol oynadı.

Yeni davulcu Grohl kalıcı olmayı başaracak gibiydi. Topluluğu gezegene tanıtan Nevermind ile kendine gelen Geffen şirketi ile imzalanan ayrıcalıklı anlaşmayla üçlü, bu albümünde yapısal sınırları işleyen parçalarda yörelerine özgü yavaş sözler, coşturan nakarat biçimini ve ilk elden grunge alt kültürünü yüzeye çıkarıp dinleyiciye veriyordu.

1992 başlarında ABD listelerinde en yüksekteydi. Michael Jackson ve Dire Straits ile kapışıyordu, bir çok "yılın albümü" oylamasında da keza. Açılış parçası "Smells Like Teen Spirit" Birleşik Krallık'ta ilk ondaydı, bu parça efsaneleşti, Nirvana'nın artık önemli ve tanınmış olduğunu hatırlatıyordu. Aynı sıralarda Cobain ve "Hole"dan Courtney Love'ın aşkı, evlilikleri, Love'ın Frances Bean isimli bir kız çocuğu doğurması konuşuluyordu. Şimdiden açıktı, ne var ki, Cobain bir neslin sözcüsü, kurtarıcısı rolünü benimseyip benimsememe iç çatışmasını yaşıyordu. Ses getiren ilk öykü Vanily Fayre gazetesindeki bir makaleyle geldi, Love hamileyken uyuşturucu almıştı, bu da eyalet yönetimini ilk ayında Cobainlerle bebeği yalnız bırakmama kararına götürdü.

Bir sonraki albümün kayıtlarındaki zorlukları konu alan basın açıklamaları, ayrıca Cobain'in ide rahatsızlığını dindirmek amacıyla bir dizi ilaç kullandığını ortaya koyar nitelikteydi. Yapımcı Steve Albini ile "In Utero"nun kaydı, sorunsuz olmadı; Albini ve Geffen'in vurdumduymazlığı, kendi istediklerini yapmaya çalıştıkları konuşuluyordu. Snunda kayıt tamamlandığında, "Nevermind" kadar hızlı bir çıkış yapmadı, Cobain'in söz yazma yeteneği "Penny Royal Tea", "All Apologies" ve tartışmalara yol açan "Rape Me"de kendini gösterse de.

Daha sonraları kolay etkilenen nesil tarafından bir atasözü gibi yaklaşılacak "Kendimden nefret ediyor ve ölmek istiyorum" sözünü söyleyen, kendini yok etme arzusu içindeki Cobain 1994'te doruktaydı. İtalya'da turne esnasında komaya girdiği (ki bunun başarısız bir intihar denemesinin bütün izlerini taşıdığı daha sonradan açıklandı), ve Seattle'a dönmeden önce kendini vurduğu gerçeği Nirvana'nın ancak bir punk topluluğu olduğuna karşı çıkan adam, belki de kendisini saran başarı yüzünden yıkılmıştı.

Ölümünün ardından çok söz söylendi, bir marka oldu. Basın-yayındaki uyanış, toplumdaki etkilenme ve kayıp hareketleriyle eş zamanlı gelişmişti, bir çok tıpkıbasım intiharla birlikte... MTV Unplugged In New York"ın çıkışı hayranlarına küçük bir rahatlık, avuntu sağladı, 90'ların en dayanıklı görsel ve işitsel gösterilerinden birinde, Nirvana'ya özgü ve kaplama parçalardan bir seçki sunuluyordu.

Grohl, eski Germs gitaristi (önceki turne düzenlemelerinde ve "MTV Unplugged" gösterilerinde ikinci gitarı eline alan) Pat Smear ile "Foo Fighters"ı topladı. Onları hiç yalnız bırakmaya basın-yayın dedikoduları ise Grohl'un "Pearl Jam" veya Tom Petty ile birlikte çalışacağı yolundaydı.Novoselic ise 1997 başlarında "Sweet 75"i kurdu.

Müzik tarihine ve hayranlarına birbirinden güzel, etkileyici sayısız eser bırakan Nirvana geldi, geçti.

Bir kurtarıcı gibi düştüğü bu yeni neslin dünyasında boğulup giden yetenekli bir müzisyenin ve onun isminin arkasında zor görülen bir topluluğun; acıların, hayallerin, sevincin ve çaresizliğin öyküsü...